Vitaminen, onmisbare nutri?nten voor het menselijk lichaam

Samenvatting Vitaminen behoren tot de essentiële voedingsstoffen en moeten dus met de voeding worden opgenomen. Hoewel het gemiddelde in Nederland geconsumeerde voedingsmiddelenpakket, zowel kwalitatief als kwantitatief, voldoende Vitaminen lijkt te bevatten, zijn er desondanks aanwijzingen dat voor bepaalde groepen binnen de bevolking de vitaminestatus mogelijk niet optimaal is.Dergelijke, klinisch moeilijk herkenbare, hypovitaminosen kunnen ontstaan als gevolg van een verhoogde vitaminebehoefte of wanneer vitamineresorptie of -metabolisme zijn gestoord. In dit artikel wordt een algemeen overzicht gegeven omtrent behoefte en functie(s) van vitaminen, antivitaminewerkingen, vitaminoïden en provitaminen. Met name wordt ingegaan op die omstandigheden, waarbij een verhoogde vitaminebehoefte bestaat of waaronder vitaminetekorten kunnen ontstaan.Als aanvulling op het themanummer Alternatieve Geneeswijzen [Pharm. Weekblad (1980) 115, 1157–1214] verschijnen twee artikelen over vitaminen, waarvan dit het eerste is.     

Therapietrouw versus therapiebewustzijn; een klein verschil met grote gevolgen

Samenvatting Het begrip therapietrouw is een gedragsbeschrijvend begrip; het geeft het eindresultaat aan van de zeer vele verschillende factoren die een rol spelen bij het gebruik van geneesmiddelen. De apothekers claimen een therapiebewaking onder andere op grond van de bestaande therapie-ontrouw.Aanbevolen wordt om het beschrijvende, passieve begrip therapietrouw te vervangen door het begrip therapiebewustzijn. De mensen dienen weer zelf beslissingen te leren nemen over hun eigen welzijn. De taak van de apotheker moet niet controlerend zijn, maar ondersteunend en voorwaarden scheppend, waardoor het maken van een bewuste, eigen keuze voor de mensen beter mogelijk wordt.     

Conservering van cosmetica en contactlensvloeistoffen

Conclusie De verscheidenheid aan conserveermiddelen die in cosmetica worden toegepast, is zeer groot. Het is wenselijk het gebruik van deze verbindingen zo beperkt mogelijk te houden in verband met ongewenste bijwerkingen voor de gebruikers. Een effectieve conservering van produkten, waarin micro-organismen goed kunnen groeien, is echter noodzakelijk. Deskundige microbiologische begeleiding bij de ontwikkeling en fabricage van cosmetische produkten is dan ook essentieel.

---

---

Voordracht gehouden tijdens het symposium Conserveermiddelen op 13 november 1980 te Rotterdam.

---

Dit artikel wordt gelijktijdig geplaatst in De Waren Chemicus.     

Influenza: Epidemiologie en preventie

The morbidity and mortality rates of influenza in The Netherlands are discussed. The great impact of influenza on public life is emphasised. The assignment to health authorities to combat the last modern plague influenza is corroborated by international and national influenza centres guided by theWho. The antigenic variation in manifestations of the influenza virus, the so-called recycling, and the relation between influenza A viruses of man and animals play the most important part in influenza epidemiology. The study of these aspects is stressed as being essential in finding an effective solution for the influenza problem. The composition of influenza vaccines is described and the currently available vaccines are compared. Future developments in and indications and contra-indications for influenza immunisation are discussed.Samenvatting Het ziektecijfer en de sterfte aan influenza in Nederland worden besproken. De grote invloed van influenza op de samenleving wordt benadrukt. Aan de opdracht aan gezondheidsautoriteiten tot bestrijding van de volksziekte influenza wordt meegewerkt door internationale en nationale centra onder leiding van deWho. De antigene wisselingen in verschijningsvorm, de zgn. kringloop, van het influenzavirus en de relatie tussen influenza A-virussen bij mens en dier speien de hoofdrol in de influenza-epidemiologie. Alleen het op de voet volgen van deze aspecten vormt momenteel een mogelijkheid tot effectieve bestrijding van influenza. De samenstelling van de influenzavaccins wordt aangegeven en de nu beschikbare vaccins worden opgesomd. Tevens wordt ingegaan op toekomstige ontwikkelingen in en de indicaties en contra-indicaties voor immunisatie tegen influenza.     

Aspecten van de samenwerking huisarts-apotheker

Samenvatting Beschreven worden enkele aspecten van de samenwerking huisarts-apotheker. Uitgaande van de integrale benadering in de gezondheidszorg wordt gewezen op de daaruit voortvloeiende noodzaak tot samenwerking. Het terrein is zo groot en zo ingewikkeld dat de werkers elkaars deskundigheid nodig hebben.Om tot een optimaal omgaan met geneesmiddelen te komen, is samenwerking nodig. Hiervoor kan men verschillende vormen bedenken. Nadat op theoretische gronden en literatuurgegevens de vraag is samenwerking apotheker-huisarts nodig? onder de loupe is genomen, wordt de ontwikkeling en het functioneren van een samenwerkingsvorm zoals thans bestaat tussen de dertien huisartsen van de stichting waarneemgroep Rotterdam-West en de vijf apothekers van die regio, besproken. De gesignaleerde noodzaak blijkt praktisch haalbaar mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan.     

Honni soit qui mal dispense!

Conclusie Om de kwaliteit van de geneesmiddelenvoorziening in ons land op een hoog peil te houden en om het beroep van apothekersassistent nu en in de toekomst een zinvolle invulling te geven, moet er ons inziens een aantal voorwaarden worden vervuld. De basisopleiding moet zo snel mogelijk worden aangepast aan de moderne ontwikkelingen binnen het vak en die in het gehele maatschappelijke gebeuren. Als de basisopleiding op MBO-niveau blijft, dient de vervolgopleiding zeker als HBO erkend te worden, waardoor er eerlijke carrièremogelijkheden ontstaan voor apothekersassistenten en hun eventueel zelfs de gelegenheid wordt geboden een universitaire Studie te beginnen indien zij daar behoefte aan hebben. Er zal een serieuze start moeten worden gemaakt met nascholing en bijscholing, waarbij dan ook moet worden gedacht aan studiefaciliteiten voor de betrokkenen. Tenslotte is het van groot belang dat er tussen apothekers en assistenten regelmatig werkoverleg plaatsvindt om taken in te delen en elkaar op de hoogte te houden van de gang van zaken.Kortom, werk genoeg aan de winkel. Een volk dat leeft bouwt aan zijn toekomst, dit geldt ook voor de apothekersassistent binnen een snel veranderende samenleving. Maar een goed opgeleide en voorbereide apothekersassistent kan die veranderingen best aan, ook als ze een taakverschuiving ten gevolge hebben.     

Farmaceutische aspecten van dermatica

Conclusies De farmaceutische aspecten van dermatica zijn bij nadere beschouwing zo talrijk, dat het uitermate moeilijk is alle belangrijke zaken toe te lichten. Geprobeerd is een beperkt aantal zaken onder de aandacht te brengen, waardoor er mogelijk een beter inzicht is verkregen in de opbouw van diverse formuleringen. Men dient zich echter wel te realiseren dat vehicula, gebruikt ten behoeve van een farmaceutisch produkt, dikwijls verschillen met die van een cosmetisch evenbeeld. Bij het laatste is penetratie of protectie niet of nauwelijks vereist, alles is gericht op het cosmetisch effect. Toch is ook bij een farmaceutisch preparaat een dergelijk effect niet onbelangrijk, men moet het echter niet omkeren. Dit betekent dat men uiterst kritisch dient te staan ten opzichte van elke basis die wordt geïntroduceerd.Het lijkt erop dat deze soms worden gebracht onder het motto hoe duurder hoe beter. Een mooi recent voorbeeld is het Alphadrate^®, een corticosteroïdvrije basis met de prijs van een triamcinoloncrème. Het zal goed zijn indien bij introductie van nieuwe bases bekeken kan worden of deze wel zoveel voordelen bezitten boven de goedkopere gestandaardiseerdeFna-preparaten, dit mede gezien de economische ontwikkelingen. Zover wij de huidige situatie kunnen bekijken zijn de verschillen slechts marginaal (behalve de financiële) en daarom kan gesteld worden dat het gebruik van commercieel verkrijgbare bases op therapeutische gronden nauwelijks te rechtvaardigen is. Wij mogen ons in Nederland uitermate gelukkig prijzen dat er een redelijk aantal gestandaardiseerde voorschriften voorhanden is waaruit iedere dermatoloog of huisarts kan kiezen bij het voorschrijven van dermatica.

---

---

Voordracht gehouden op de Wetenschappelijke voorjaarsdagKnmp, Utrecht, 9 april 1981.     

Furoxone? exit

Conclusie Het van de markt nemen van Furoxone^® is op zichzelf een juist besluit en zal moeten worden gevolgd door dergelijke besluiten voor elk ander middel waarvan eveneens het therapeutisch belang niet opweegt tegen de mogelijke gebruiksrisico's.Alhoewel de betrokken firma aangeeft dat ze de beslissing van het college op een aantal punten beslist niet deelt, is het haar klaarblijkelijk niet mogelijk geweest deze te weerleggen. Het blijft vreemd dat bij een dergelijke zaak andere betrokkenen (artsen, apothekers) nauwelijks worden geïnformeerd over de werkelijke redenen. Pas in hetGeneesmiddelen bulletin (1980b) met als onderwerp Nitrofuranen, wordt medisch Nederland na bijna een half jaar op summiere wijze ingelicht. Het is te hopen dat dergelijke informatie in de toekomst sneller en beter zal plaatsvinden.     

Het geneesmiddelenpaspoort: kopie van de pati?nt-medicatiekaart in de apotheek

Samenvatting Dit artikel beschrijft het doel en het functioneren van een geneesmiddelenpaspoort in Enschede, Glanerbrug en Losser. Mededeling wordt gedaan van een enquÊte, die in juli 1980 is gehouden onder de artsen en specialisten. Deze enquÊte geeft een indruk van hoe het Enschedese geneesmiddelenpaspoort wordt gehanteerd en gewaardeerd.Vervolgens wordt aangegeven waarom de apothekers van Glanerbrug en Losser, die aanvankelijk hetzelfde paspoortsysteem hanteerden als in Enschede, zijn overgeschakeld op het paspoortkopie van de patiënt-medicatiekaart in de apotheek.Tenslotte wordt kort ingegaan op de mogelijkheid het paspoortkopie te vervaardigen via een geautomatiseerd medicatiebewakingssysteem.